Routekaarten naar geluk
Je kunt als leidinggevende tijdens een loopbaangesprek bijdragen aan de...
Transactionele Analyse (TA) is een praktische theorie over persoonlijkheid, communicatie en verandering. De theorie en onderliggende begrippen zijn bruikbaar als je effectiever wilt leren communiceren. Binnen de Transactionele Analyse staan de zorg en het respect voor mensen centraal. De grondlegger van de theorie is psychiater Eric Berne (1910-1970). Berne is van oorsprong psychoanalytisch opgeleid. Later heeft hij zijn opvattingen geoperationaliseerd. Hij maakte onderscheid tussen drie sub-persoonlijkheden van waaruit mensen kunnen denken, voelen en handelen:
- De Ouder: waarbij men reageert zoals we het onze voorbeelden (ouders) hebben zien doen. In de Ouder hebben we bijvoorbeeld normen en waarden opgeslagen die vroeger voor onze ouders belangrijk waren.
- De Volwassene: waarbij men logisch reageert in overeenkomst met de huidige realiteit.
- Het Kind: waarbij men denkt, voelt of handelt zoals men dat vroeger deed als kind.
- Kind, zoals hij vroeger als klein kind zou reageren,
- Volwassene, op grond van rationaliteit en logica,
- Ouder, zoals hij zijn opvoeder zag reageren.
- De theorie leidt tot kennis en inzicht. Dat bevordert wederzijds begrip, zicht op de voorwaarden voor samenwerking, herkennen van vastzittende en herhalende gedragspatronen, verbetering van kwaliteit van leven. Dit geldt voor je eigen leven die die van mensen in jouw omgeving.
- Het bevordert het probleemoplossend vermogen, omdat men zich bewust wordt van oplossingen en verheldert de communicatiepatronen: zowel de effectieve, groei stimulerende als de minder effectieve, groei belemmerende. Een coach kan sturen naar effectieve communicatie en de
groei belemmerende communicatie negeren of confronteren. - De mensvisie die aan de TA ten grondslag ligt is dat ieder mens wordt geboren als prins of prinses en in essentie tot het goede in staat is. Daardoor is het makkelijker mensen te blijven benaderen vanuit respect ook als zij gedrag vertonen dat niet bij een prins of prinses past.
De Transactionele Analyse is een keuzemodel
Berne noemde de sub-persoonlijkheden Egoposities of Egotoestanden (mental states of ego-states). Hij gebruikte deze terminologie om zijn cliënten bewust te maken van hun keuzemogelijkheden. In het dagelijks leven heb je volgens deze theorie de mogelijkheid om te reageren op drie manieren:[caption id="attachment_200756" align="aligncenter" width="1080"]
Drie egoposities van de Transactionele Analyse - Berne[/caption]